یکی از حالاتی که در مسیر تزکیۀ نفس، معمولاً برای انسان عارض میشود، افراط و تفریط است. مسیر تزکیه در اسلام، مسیر اعتدال است. هر دو حالِ افراط و تفریط، کندروی و شتابزدگی مذموم است. مباحثی برای در امان ماندن از این دو حالت و مدیریت آنها در این بخش مطرح میشود.